Marek BODZIONY

PROJEKT: Gospodarka wodno-ściekowa gminy Kozy

Baza danych wraz z edytorem zawierająca dane pomocniczy do określenia ekorozwoju gminy

zleceniodawca: Samorząd Gminy KOZY

WSTĘP

Gospodarka rynkowa wymaga nowego spojrzenia na zasoby i surowce naturalne dostępne w obszarach makroregionów. Gminy w dużej mierze decydują o kształtowaniu przestrzeni geograficznej, sposobie zarządzania środowiskiem i tworzeniu lepszego modelu życia. Lokalny rozwój powinien następować  bez degradacji zasobów przyrody i jej ekosystemów oraz uwzględniać warunki przyrodnicze i społeczne. Na tym polega idea zrównoważonego rozwoju, czyli ekorozwój.

Początkiem programu ekorozwoju jest opracowanie strategii rozwoju składającej się z dwóch etapów : programu ekorozwoju i miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Program ekorozwoju jest konieczny do wykonania właściwego, kompleksowego planu zagospodarowania przestrzennego. Stąd też konieczne jest zachowanie następującej kolejności : inwentaryzacja przyrodnicza -> program ekorozwoju -> plan zagospodarowania przestrzennego.

Program ekorozwoju musi się opierać na wynikach inwentaryzacji przyrodniczej i podstawowych źródeł zagrożenia. Podczas inwentaryzacji określone zostały walory środowiska przyrodniczego i zagrożenia środowiskowe.

Inwentaryzacja przyrodnicza powinna zawierać :

1. Budowę geologiczną i ukształtowanie powierzchni,

2. Wody powierzchniowe i podziemne,

3. Gleby i użytkowanie rolnicze,

4. Szatę roślinną,

5. zasoby krajobrazowe (parki, rezerwaty itp.),

Inwentaryzacja źródeł zagrożenia środowiska obejmuje:

1. Urbanizację terenu,

2. Obszary przemysłowe,

3. Drogi i koleje,

4. Sieci komunalne (wodociągi i kanalizację, ujęcia wody i oczyszczalnie ścieków, wysypiska śmieci),

5. Inne ważne specyficzne zagrożenia występujące w gminie.

W Zakładzie Systemów i Prognoz Hydrologicznych Instytutu  Inżynierii i Gospodarki Wodnej Politechniki Krakowskiej przy współpracy z przedsiębiorstwem Robót Inżynieryjnych w Krakowie opracowano zasoby inwentaryzacji przyrodniczej i szczególnych zagrożeń środowiska naturalnego Gminy Kozy. Integralną częścią opracowania jest program komputerowy.

Inwentaryzację przyrodniczą oraz dokumentację źródeł zagrożenia środowiska wykonali studenci I roku specjalności Inżynieria Wodna z Wydziału Inżynierii Środowiska w ramach praktyki hydrologicznej.

UWAGI OGÓLNE

Program KOZY stanowi bazę danych wraz z edytorem przedstawiającą gospodarkę wodno-ściekową gminy Kozy. Zawarte w niej informację mogą być pomocne w zarządzaniu gminą, a w szczególności w szybkim określeniu potrzeb w zakresie zaopatrzenia w wodę i gospodarki ściekowej.

W programie można w prosty sposób dokonać identyfikacji danych (poprzez określenie konkretnego mieszkańca gminy) oraz uzyskać informacje dotyczące liczby osób mieszkających w domu, standardu wyposażenia sanitarnego, sposobu zaopatrzenia w wodę i sposobu usuwania ścieków oraz wody opadowej. Program pozwala również na dopisywanie nowych danych.

Dane do programu zostały zebrane przez studentów Wydziału Inżynierii Środowiska Politechniki Krakowskiej w czasie praktyki hydrologicznej.

OPIS DZIAŁANIA PROGRAMU

URUCHOMIENIE PROGRAMU

Uruchomienie następuje poprzez dyrektywę KOZY oraz naciśnięcie klawisza <ENTER>.

Na ekranie monitora komputera pojawi się menu główne programu z czteroma opcjami:

• spis w/g nazwisk

• spis w/g ulic

• nowe dane

• wyjście

MENU GŁÓWNE

Poruszanie się po menu odbywa się za pomocą kursorów, akceptacja następuje poprzez naciśnięcie klawisza  <ENTER>.

Spis według nazwisk

Opcja orientuje dane w bazie według nazwisk

Akceptacja następuje poprzez naciśnięcie klawisza <ENTER> ukazują się szczegółowe informacje dotyczące mieszkańca gminy Kozy:

• nazwisko właściciela budynku

• imię właściciela budynku

• nazwa ulicy przy której znajduje się posesja

• nr domu

• rodzaj budynku

• liczba kondygnacji

• liczba osób zamieszkujących w budynku

• w tym liczba dzieci do 18 roku życia

• sposób zaopatrzenia budynku w wodę

• wyposażenie budynku w urządzenia sanitarne

• sposób odprowadzenia ścieków

• sposób odprowadzenia wody deszczowej z rynien

• uwagi - dotyczące prowadzonej na terenie posesji działalności gospodarczej i sposobu usuwania odpadów

Spis według ulic

Opcja orientuje dane w bazie według ulic.

Nowe dane

Opcja pozwala na wprowadzenie nowych danych do bazy.

Każdą z informacji  należy potwierdzić (zaakceptować) poprzez naciśnięcie klawisza <ENTER>.

Opcja wymaga odpowiedzi na szereg pytań:

• nazwisko właściciela budynku - maksymalnie 20 znaków

• imię właściciela budynku - maksymalnie 2- znaków

• nazwa ulicy przy której znajduje się posesja - maksymalnie 20 znaków

• nr domu - 4 znaki (liczba typu całkowitego)

• rodzaj budynku - należy podać liczbę odpowiadającą rodzajowi budynku                     

• liczba kondygnacji

• liczba osób zamieszkujących w budynku

• w tym liczba dzieci do 18 roku życia

• sposób zaopatrzenia budynku w wodę - należy podać liczbę :

• wyposażenie budynku w urządzenia sanitarne - należy wprowadzić liczbę :      

• sposób odprowadzenia ścieków - określenie polega na wprowadzeniu liczby :

• sposób odprowadzenia wody deszczowej z rynien - wprowadzamy liczbę :                              

• uwagi - dotyczące prowadzonej na terenie posesji działalności gospodarczej                         

Wyjście

Wybranie tej opcji powoduje zakończenie działania programu i powrót do systemu operacyjnego.

WIZUALIZACJA INWENTARYZACJI GMINY

Program komputerowy EKOMAPA GMINY pozwala dokumentowanie zasobów przyrodniczych oraz na wizualizacje wyników inwentaryzacji. Daje to możliwość szybkiego i łatwego określenia zasobów i zagrożeń występujących na terenie gminy jak również pozwala na tworzenie programu ekorozwoju i będzie dobrym narzędziem przy tworzeniu nowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Program ekomapa gminy  służy do graficznej prezentacji  wyników inwentaryzacji zadanego obszaru oraz umożliwia nakreślenie elementów przestrzennego planu zagospodarowania gminy.

Program ekomapa gminy składa się z dwóch niezależnych pakietów :

1. mapek - stanowiącego graficzny obraz gminy,

2. edi - jest  edytorem  do tworzenia baz danych programu mapek.

Współpraca z programem polega na tworzeniu baz danych w edytorze edi a następnie wizualizacja inwentaryzowanego obszaru w pakiecie mapek.

Opis działania programu

Program został przygotowany do pracy interakcyjnej. Ekran monitora został podzielony na trzy części :

- część robocza ekranu - obszar mapy,

- menu główne,

- część informacyjna.

a) część robocza ekranu

Obszar na którym znajduje się mapa terenu objętego programem ekorozwoju został określony poprzez granice Gminy. Po każdej zmianie informacji następuje regeneracja mapy zgodnie z aktywnymi opcjami menu (podświetlone na zielono pole).

 b) menu główne programu

Wybór opcji z menu następuje przy pomocy kursorów, akceptacja następuje po naciśnięciu klawisza <ENTER>.

Uaktywnienie poszczególnych opcji następuje poprzez akceptacje w odpowiednim oknie menu. Zostaje  wówczas podświetlone na zielono pole (z lewej strony każdego aktywnego okna menu) i następuje regeneracja rysunku. Na obszarze części roboczej ekranu zostają wyświetlone parametry obszaru (np.: lasy czy pola uprawne) odpowiadające aktywnym oknom menu głównego. Proces odwrotny czyli usuwanie z roboczej części parametrów obszaru następuje poprzez akceptacje w aktywnym oknie menu. co spowoduje wygaszenie zielonego pola i regeneracja mapy z uwzględnieniem tylko aktywnych okien. Wyświetlenie wszystkich dostępnych elementów mapy następuje  po akceptacji w oknie menu "WSZYSTKO".

Zakończenie pracy następuje po akceptacji w polu menu "WYJŚCIE".

c) część informacyjna

Część informacyjna znajduje się znajduje się w dolnej części ekranu.

Z lewej strony znajduje się okno informujące o aktualnym procesie w jakim znajduje się program. Puste okno oznacza, że program oczekuje na polecenie użytkownika.

Po prawej stronie ekranu znajduje się informacja a aktywnych klawiszach.

Oznaczenia kolorów odpowiadających poszczególnym parametrom obszaru objętego inwentaryzacją dla ekorozwoju są udostępniane po użyciu klawisza <F1> . Wyświetlona zostanie wtedy legenda określająca parametry z obszaru i odpowiadające im typy i kolory linii.

Powrót do programu następuje po naciśnięciu dowolnego klawisza

Edytor wizualizacji bazy danych

Program EDI służy do tworzenia bazy danych użytych w programie MAPEK. Wynikiem działania programu są zbiory zapisywane do bieżącej kartoteki  z rozszerzeniem *.map  i nazwą zadaną przez użytkownika.

Ważną rzeczą jest aby użytkownik na początku ustalił podziałka ekranu.

Zmiana podziałki  ekranu następuje w zbiorze edi.edi (np. poprzez edycje programem NORTON COMMANDER). Zbiór edi.edi zawiera dwie cyfry odpowiadające kolejno poziomej i pionowej podziałce ekranu (np. 6 7 - oznacza, że ekran będzie w poziomie podzielony na 6 części, a w pionie na 7). Podziałka ekranu musi odpowiadać podziałce ekranu w programie mapek.

Program pozwala na tworzenie linii oraz krzywych otwartych i zamkniętych. Użytkownik może się poruszać na obszarze aktywnym monitora.

Aby utworzyć daną warstwę należy poprzez współrzędne podać położenie końców danej figury oraz określić jej parametry wizualne:

- liczba typów linii

- styl linii

- grubość linii

- kolor linii

- liczba linii danego typu

- współrzędne początku i końca linii (pierwsza współrzędna  pozioma, druga pionowa)

- liczba obszarów wypełnionych

- typ wypełnienia danego obszaru

- współrzędne wnętrza obszaru (pierwsza współrzędna pozioma, druga pionowa).